[KDQT] Mô hình cấu trúc tổ chức của doanh nghiệp kinh doanh quốc tế

3.2. Mô hình cấu trúc tổ chức của doanh nghiệp KDQT

Cấu trúc tổ chức là cách thức phân chia hoạt động giữa những cơ sở riêng biệt của một công ty và phối hợp các hoạt động của chúng lại với nhau.

3.2.1. Mô hình cấu trúc theo chức năng: Sản phẩm của doanh nghiệp có cùng công nghệ và các áp lực cạnh tranh phải theo đuổi chiến lược toàn cầu. . Cho phép doanh nghiệp tối đa hóa được lợi ích theo quy mô thông qua việc sắp xếp trách nhiệm công việc và các thiết kế hiệu quả nhất các quan hệ quản lý trong doanh nghiệp.. Áp dụng với những DN có dải hàng hóa hẹp trong đó phương pháp sản xuất và marketing thường không khác nhau nhiều, và thị trườngkhông thường xuyên thay đổi nhiều ..Nhược điểm của mô hình này là doanh nghiệp không thể thích nghi kịp theo các thay đổi của thị trường đòi hỏi có sự phối hợp giữa nhiều chức năng.

3.2.2. Mô hình cấu trúc theo sản phẩm.

Cấu trúc này thích hợp đối với công ty cung các sản phẩm và dịch vụ đa dạng….Mặc dù có sự lắp lẫn, trùng lặp ở các thị trường cụ thể, các kênh phân phối, các chuỗi cung ứng nhưng các bộ phận này đềutương đối độc lập.. Mô hình cấu trúc theo sản phẩm được thiết kế phù hợp với chiến lược toàn cầu do hoạt động ở thị trường nội địa và thị trường nướcngoài đối với cùng một sản phẩm được một bộ phận phụ trách sản phẩm chịu tráchnhiệm.

3.2.3. Mô hình cấu trúc theo khu vực địa lý: Mỗi bộ phận theo khu vực địa lý hoạt động như là một dơn vị độc lập, với hầu hết các quyết định được phân chia cho người quản lý khu vực hoặc quốc gia. Trụ sở chính của công ty mẹ ra quyết định về chiến lược tổng thể của công ty và phối hợp các hoạt động của các cơ sở khác nhau. Cấu trúc này đặc biệt có ích khi giữa các quốc gia hay các khu vực có sự khác nhau lớn về văn hóa, chính trị hay kinh tế. Hạn chế của mô hình này là khả năng lắp lẫn công việc trong mỗi khu vực do cáccông ty con có các hoạt động tạo giá trị giống nhau ở những địa điểm khác nhau chứkhông tập trung vào địa điểm hiệu quả nhất.

3.2.4. Mô hình cấu trúc theo sản phẩm – khu vực địa lý. Các doanh nghiệp kinh doanh quốc tế theo đuổi chiến lược xuyên quốc gia tại đó đáp ứng cả hai yêu cầu đó là hội nhập, toàn cầu hóa và thích nghi địa phương.  .Mô hình cấu trúc theo sản phẩm – khu vực địa lý thường xác định rõ một công ty con phải báo cáo tới hơn một bộ phận phụ trách bao gồm cả về sản phẩm và địa lý. . Hạn chế của Mô hình này yêu cầu các nhóm cạnhtranh nhau vì các nguồn lực có hạn, phương pháp vận hành ưa thích, chia sẻ lợi ích hoặc rủi ro.

3.3. Các nguyên tắc quản lý trong doanh nghiệp KDQT

3.3.1. Nguyên tắc quản lý tập trung:  Quản lý tập trung (Centralized discision making) là quyết định được ban hành tập trung tại cấp cao nhất trong hệ thống quản lý và tại một điểm, thường là ở trụ sở chính.

Lợi ích:

• Tạo điều kiện thuận lợi cho việc phối hợp


• Giúp đảm bảo các quyết định đưa ra thích hợp với các mục tiêu của công ty


• Cho phép người quản lý cấp cao có được công cụ để thực hiện những thay đổi chủ yếu cần thiết về cơ cấu tổ chức


• Tránh được sự trùng lặp hoạt động khi các bộ phận khác nhau trong tổ chức tiến hành những công việc tương tự nhau.

Nhược điểm

• Không khuyến khích được ý tưởng của các nhân viên cấp dưới


• Không tạo được động lực phấn đấu cho nhân viên cấp dưới vì họ chỉ làm những cái bị bảo phải làm


• Luồng thông tin từ trên xuống nên hạn chế những sang tạo từ dưới lên

3.3.2. Nguyên tắc quản lý phân quyền: Phân cấp quản lý (decentralized discision making) là việc ra quyết định được thực hiện ở các cấp thấp hơn trong hệ thống quản lý, thường là ở các công ty lép vốn quốc tế (công ty bị một công ty nước ngoài khác có quá nửa số cổ phần kiểm soát).

Ưu điểm:

• Cho phép cấp quản lý cao nhất có thời gian để tập trung vào các vấn đề cốt yếu và ủy quyền cho các cấp quản lý thấp hơn xử lý những vấn đề thông thường.


• Con người sẽ làm việc tốt hơn nếu họ có được mức độ tự do cá nhân và mức độ kiểm soát đối với công việc cao hơn.


• Việc phân cấp quản lý tạo ra mức độ linh hoạt cao hơn - cụ thể là sự phản ứng nhanh hơn đối với những biến động của môi trường


• Có thể dẫn tới những quyết định tốt hơn vì chúng được đưa ra bởi những cá nhân có thông tin tốt hơn so với nhà quản lý ở cấp cao hơn.


• Phân cấp quản lý có thể giúp tăng cường sự kiểm soát.

Nhược điểm

• Có thể xảy ra rủi ro cho tổ chức nếu cấp dưới có nhiều quyết định sai lầm


• Hạn chế việc phối hợp chéo giữa các đơn vị và khai thác được các lợi ích chiến lược

Các công ty con sẽ ưu tiên các dự án và hoạt động riêng của mình với mức cái giá phải trả của hoạt động toàn cầu hay hoạt động chung